عبدالله بن علی بن ابی طالب(ولادت حدود سال ۳۵ قمری ـ شهادت در سال ۶۱ قمری در کربلا) از شهدای کربلا، فرزند امام علی(ع) و ام البنین و از برادران حضرت عباس(ع) است. عبدالله از برادرش عباس(ع) هشت سال کوچکتر، اما از دیگر برادرانش بزرگتر بوده است. برخی او را اولین شهید از میان برادرانش عنوان کردهاند.
زندگانی
نام عبدالله بن علی(ع)در کتابهای تاریخی عبدالله اکبر و عبدالله اصغر نیز آمده و با کنیه ابومحمد یاد شده است. نام مادرش ام البنین دختر حزام است.
به گفته ابوالفرج عبدالله در سن بیست و پنج سالگی به شهادت رسید. اما برخی گفتهاند او از برادرش عباس (که در ۳۴ سالگی به شهادت رسید) هشت سال کوچک تر، اما از دیگر برادرانش بزرگتر بوده است. او شش سال با پدرش زندگی کرد و بیش از این از زندگی وی تا قبل از واقعه کربلا اطلاعاتی نیست.
شهادت
درباره حضورش در کربلا و شهادتش تردید وجود ندارد؛ چنانچه ابن سعد، ابن قتیبه، طبری، ابوالفرج، خوارزمی، شیخ طوسی و افراد دیگری او را از شهدا قلمداد کردهاند. برخی او را اولین شهید از میان برادرانش عنوان کردهاند. اخباری نیز حکایت از آن دارد که وی پس از برادرش جعفر به شهادت رسیده است.
در کیفیت شهادت عبدالله آمده است که چون اصحاب امام حسین(ع) و عدهای از اهل بیت او کشته شدند،حضرت عباس(ع) وی را خواست و به او گفت: پا به میدان بگذار تا شهامت و شجاعت تو را ببینم و داغ تو را مایه اجر خویش بشمارم، زیرا تو را فرزندی نیست. عبدالله اجابت کرد و در حالی که این رجز را میخواند، به دشمن حمله ور شد:
عبدالله بن علی در مصاف با لشگریان عمربن سعد تعدادی از آنها را به قتل رساند و در نهایت به شهادت رسید.
برخی قاتل عبدالله بن علی(ع) را هانی بن ثبیت حضرمی نوشتهاند که ضربتی بر سر عبدالله فرود آورد و او را به شهادت رساند. اما قول دیگر قاتلش را خولی بن یزید معرفی میکند که وی عبدالله را با تیری نشانه گرفت. پس از آن مردی از بنی تمیم از ابان بن درام او را به قتل رساند. سن او به هنگام شهادت بیست و پنج سال نوشتهاند. ابوالفرج میگوید: وی از خود فرزندی به یادگار نگذاشت. اما طبری از شخصی به نام عباس بن حسن بن عبدالله بن علی(ع) یاد میکند. که نوه عبدالله بن علی(ع) محسوب میشود.
نام او در زیارت ناحیه مقدسه
در زیارت ناحیه مقدسه آمده است:
- «السّلام علی عبدالله بن امیرالمؤمنین(ع) مبلی البلاء و المنادی بالولاء فی عرصة کربلاء المضروب مقبلاً و مدبرا؛ لعن الله قاتله هانی بن ثبیت الحضرمی.»
- ویکی شیعه : منبع